ANTWERPEN OP POSTZEGELS

van 1896 tot 2022

 

 

 

Voorwoord

Hier vindt u een thematische verzameling "Antwerpen op postzegels"  waarbij geopteerd is voor een verzameling postzegels die :

- uitgegeven zijn door de Belgische posterijen en die handelen over Antwerpen,

- handelen over bekende personaliteiten, geboren en/of overleden in Antwerpen

- een speciale en/of mooie afstempeling hebben van Antwerpen of Anvers

We tonen eveneens buitenlandse postzegels die handelen over "Antwerpen" of  over speciale evenementen die in Antwerpen plaatsvinden.

Waarschijnlijk zijn er nog postzegels die niet getoond worden, deze kunnen later nog bijgevoegd worden.  Het spreekt voor zich dat elk voor zich kan uitmaken welke zegels er in de thematische verzameling worden opgenomen en dat dit de keuze is van de verzamelaar zelf.

Dit werk wil tonen dat je al snel een mooi resultaat kan bereiken met thematisch verzamelen en dat met postzegels al snel een interessant thema kan uitgroeien tot een indrukwekkende  verzameling.

We tonen U hier enkele zeer oude zegels, mooi afgestempeld in Antwerpen.

Hoofdstuk 1 : Van 1849 tot 1929

De eerste uitgave van een postzegel in België gebeurt op 1 juli 1849 en wordt gedrukt in de algemene werkplaats van het Zegel te Brussel.

Men spreekt hier van het type "Epauletten" met de beeltenis van koning Leopold I naar een schilderij van Lievin de Winne

We moeten wachten tot in 1894 bij de eerste wereldtentoonstelling in Antwerpen voor de eerste reeks postzegels over onze stad verschijnt met het wapenschild. 

Deze zegels zijn voorzien van een zogenoemd zondagsstrookje.  Zonder dit strookje zijn deze postzegels niets waard tenzij ze gebruikt zijn op een briefomslag of een ander postdocument. 

Wegens het grote succes in 1885 van de wereldtentoonstelling te Antwerpen, wordt een nieuwe tentoonstelling ingericht in 1894. 

 

Yvert/OBP 68/70

Vanaf 1906 worden mechanische voorafstempelingen gebruikt in verschillende steden en voor Antwerpen is dat vanaf 1909 tot 1930 en 1933 tot 1939.

De voorafstempeling is een vernietigingstempel die op de zegels aangebracht wordt om het stempelwerk te vermijden en is daarom slechts toegestaan voor drukwerken die in grote mate verzonden worden.  Deze zegels zijn niet meer te vinden in de gewone catalogi.

 

Aangeboden door de BVVVP naar aanleiding van de eerste tentoonstelling te Antwerpen van 13 tot 21 mei 1939 van vooraf gestempelde postzegels. 

Op 15 oktober 1915 verschijnt een reeks van 15 postzegels waarbij de haven van Antwerpen en de Kathedraal niet wordt vergeten. 

Deze reeks wordt gedrukt te Londen en wordt voor het eerst in gebruik genomen in Le Havre na de bevrijding in november 1918.

1915 - Yvert/OBP 145 

We zien bovenstaande zegel opnieuw verschijnen op 15 januari 1918 in een andere kleur en met een opdruk en toeslag, uitgegeven ten voordele van het Rode Kruis.  Dit is tevens de eerste maal waarbij de toeslag door een opdruk wordt toegepast.

1918 - Yvert/OBP 160

Op 20 mei 1920 staat Antwerpen opnieuw in de belangstelling.      Er worden drie postzegels uitgegeven ter gelegenheid van de VIIe. Olympische Spelen met toeslag ten voordele van de oorlogsinvaliden. 

Deze spelen worden aan België toegekend vanwege het vele lijden van het Belgische volk tijdens de Eerste Wereldoorlog. 

1920 - Yvert/OBP 179/181

Op 5 maart 1921 vinden we dezelfde zegels ditmaal overdrukt met een nieuwe waarde van 20c. in de zegeldukkerij van Mechelen.

1921 - Yvert/OBP 184/186

In 1928 wordt de "Eerste Orvalreeks" uitgegeven ten voordele van het Fonds voor de wederopbouw van de Abdij van Orval waarvoor de werken begonnen in 1926.

Op 3 en 4 november hebben er postzegeldagen in Antwerpen plaats en wordt de reeks voor deze gelegenheid voorzien van een speciale stempel in violet.

 

1928 - Yvert/OBP 266A/266K

In 1929 wordt door de Post beslist dat expreszendingen met speciale zegels moeten gefrankeerd worden. 

Naast Brussel, Gent, Eupen en Liège wordt de hoogste waarde van deze reeks met 5 postzegels toegekend aan Antwerpen met de Onze-Lieve-Vrouwkathedraal van Antwerpen, de grootste gotische kerk van de Nederlanden.

1929 - Yvert Par Expres 5/OBP 292G

In 1901 is tuberculose volksziekte nummer één in onze streken en per 10.000 inwoners overlijden er 18 aan deze ziekte.  In 1928 wordt het eerste antibioticum penicilline ontdekt.  Dit middel wordt tien jaar later aan zieken toegediend en geneest vele patiënten. 

Op 15 december 1925 verschijnt voor het eerst een reeks van drie postzegels ten voordele van de strijd tegen tuberculose en men zal voortaan elk jaar opnieuw, rond Nieuwjaar, een nieuwe reeks uitgegeven.

Met de "Landschappenreeks" verschijnt op 2 december 1929 een reeks van zes postzegels voor de strijd tegen tuberculose met o.a. een postzegel met de haven van Antwerpen.  Men moet heel goed kijken om ook de hoger vermelde Kathedraal te zien.

 

1929 - Yvert/OBP 297

Hoofdstuk 2 : Van 1930 tot 1944

Na 1885 en 1894 organiseert Antwerpen in 1930 voor de derde en voorlopig laatste keer een wereldtentoonstelling.

Omdat ze samenvalt met de viering van het honderdjarig bestaan van België hebben verschillende steden zich kandidaat gesteld en beslist de regering om de tentoonstelling gelijktijdig op twee locaties te laten doorgaan: Luik en Antwerpen

Ter herdenking van deze tentoonstellingen wordt op 26 april 1930 een reeks van twee postzegels uitgegeven.  Voor Antwerpen wordt het een zegel met een zelfportret van Peter Paul Rubens.  In deze presentatie vindt U later veel meer informatie over deze kunstschilder.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1930 - Yvert/OBP 300

Naar aanleiding van een postzegeltentoonstelling in Antwerpen verschijnt op 9 augustus 1930 een blok met het Stadswapen. 

Deze blok wordt verkocht van 9 tot 15 augustus 1930 in het tijdelijk postkantoor in het Feestpaleis op de Meir in Antwerpen. 

De verkoopprijs bedraagt 10F. (4F frankeerwaarde + 6F toegangskaart voor de tentoonstelling).

 

 

 

1930 - Yvert/OBP Blok 2

Op 20 februari 1931 worden 2 postzegels type "Heraldieke leeuw" met een opdruk met een nieuwe waarde uitgegeven.

De laagste waarde van 3c. met opdruk 2c. wordt vanaf 1933 eveneens gebruikt voor de vooraf gedrukte postzegels voor massa-zendingen van uit Antwerpen

 

1933 - OBP 241

Op 1 juni 1934 verschijnt een postzegel van Peter Benoit naar aanleiding van de 100ste verjaardag van zijn geboorte en dit om de oprichting van een gedenkteken in Antwerpen mogelijk te maken.

Benoit is een Vlaams componist en muziekpedagoog die bekend staat voor zijn ijver voor de vervlaamsing van het muziekonderwijs.

In 1867 is hij directeur van de Vlaamse muziekschool in Antwerpen, die 31 jaar later tot "Koninklijk Vlaams Muziekconservatorium" opgewaardeerd wordt.

1934 - Yvert/ OBP 385

"Het zwemdok van Kamiel" zoals het gedenkteken destijds werd genoemd op de Frankrijklei te Antwerpen

Sinds 1 januari 1983 maakt de gemeente Borgerhout deel uit van het district Antwerpen.

Voor het eeuwfeest van Borgerhout en de daarbij horende postzegeltentoonstelling wordt een blok uitgegeven met het gemeentehuis met een toeslag ten voordele van de strijd tegen de tuberculose.

Dit blok wordt van 3 oktober tot 11 oktober 1936 verkocht aan de loketten van het tijdelijk postkantoor tijdens een postzegelentoonstelling aan de prijs van 2F. 

 

1936 - Yvert/OBP Blok 5

In 1931 zagen we reeds een eerste keer een zegel van Rubens maar in 1939 verschijnt een reeks van 8 postzegels, de befaamde "Rubensreeks", uitgegeven ten voordele van de restauratie van het Rubenshuis te Antwerpen.

Op 1 november 1610 had Rubens dit pand gekocht dat gelegen was aan de Vaartstraat op de Antwerpse Wapper, om er een eigen woning en atelier in te richten volgens zijn eigen ontwerpen.

Het duurde waarschijnlijk nog tot in 1615 vooraleer hij de woning kon betrekken. 

Hij bleef er wel wonen en werken tot aan zijn dood op 30 mei 1640.

Rubens ligt begraven in de Sint-Jacobskerk te Antwerpen.

Boven zijn graf prijkt een beeld van Maria van de hand van zijn leerling Lucas Faydherbe, Mechels beeldhouwer en architect, die tijdens de laatste drie jaren van Rubens' leven woonachtig en werkzaam was in Rubens' atelier aan de Wapper, waar hij ook uitgroeide tot de vertrouweling van de schilder.

Deze 8 zegels tonen ons een gravure van Jacob Harrewijn met de bogen van het Rubenshuis -de kinderen van Rubens - het paviljoen van Hercules - Hélène Fourment, de 2de vrouw van Rubens - de schilder met zijn 1ste vrouw Isabella Brant - het middenpaneel van zijn drieluik en meesterwerk “De Kruisafneming” - Rubens naar een gravure van Paulus Pontius - een portret van Suzanne Fourment met de hoed van velours.

1939 - Yvert/OBP 504/511

Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen

Op 1 september 1939 valt nazi-Duitsland Polen aan.  Enkele dagen later verklaren Frankrijk en Groot-Brittannië de oorlog aan Adolf Hitler en nazi-Duitsland.

Op 10 mei 1940 trekt het Duitse leger België, Nederland, Luxemburg en Frankrijk binnen en begint er een zwarte periode voor ons land en de hele wereld. 

Dit is het begin van de Tweede Wereldoorlog

Vanaf het begin van de oorlog tot aan de bevrijding op 1 oktober 1944 worden er door de Belgische Posterijen zeer weinig postzegels uitgegeven. 

Een reeks van negen postzegels, de genaamde "Eerste Winterhulpuitgifte", verschijnt op 23 december 1940 met de wapenschilden van de verschillende provinciehoofdsteden waarbij  Antwerpen ook wordt getoond. 

Dezelfde reeks verschijnt in mei 1941 in blokvorm als "Tweede Winterhulpuitgifte" maar dan met éénkleurige wapenschilden.

 

 

1940 - Yvert/OBP 545      1941- Yvert/OBP Blok 10

Voor de bestrijding van de tuberculose komt op 12 mei 1942 een reeks van acht postzegels uit, de genaamde "Vlaamse geleerden" reeks, met o.a. twee personen die geboren of gestorven zijn in Antwerpen en die daarom zeker thuis horen in deze voorstelling.

Jean Bolland is een Zuid-Nederlands jezuïet en een hagiograaf.  Hij wordt op 18 augustus 1596 geboren in Julémont, op de grens van Land van Herve en het graafschap Dalhem en overlijdt te Antwerpen op 12 september 1665.  Bolland stelt vijf delen met heiligenlevens samen, die de Acta Sanctorum worden genoemd

 

1942 - Yvert/OBP 593

Abraham Ortelius, geboren te Antwerpen op 14 april 1527 en overleden aldaar op 28 juni 1598 is een Brabantse cartograaf en geograaf en na Mercator de grootste geograaf van zijn tijd, en uitvinder van de moderne atlas.  Hij begint zijn loopbaan als hulpje. In 1547, op 20-jarige leeftijd, treedt hij toe tot de Antwerpse Sint-Lukasgilde als 'afsetter van karten', inkleurder van kaarten.

1942 - Yvert/OBP 599

Waarschijnlijk is men in de vorige reeks vergeten om nog een belangrijk persoon op te nemen, want 2 maand later, op 28 augustus 1942, wordt een zegel bijgevoegd met opnieuw een bekende Antwerpenaar.  De titel in de catalogus is "Tuberculosebestrijding Plantin".

Christoffel Plantijn, geboren te Saint-Avertin bij Tours rond 1520, overlijdt te Antwerpen op 1 juli 1589.  Hij is een invloedrijke boekdrukker en uitgever die werkt in Antwerpen en Leiden.   Behalve drukker van religieuze en liturgische werken, is Plantijn ook de belangrijkste drukker van het humanisme, spiritualisme en de wetenschappen van de 16de eeuw, en een befaamd muziekdrukker.

1942 - Yvert/OBP 601

Een reeks van 8 postzegels "Ambachten" met beelden die op de Kleine Zavel in Brussel staan, verschijnt op 1 juni 1943 ten voordele van de strijd tegen de tuberculose.

Bij deze reeks vinden we "De Ketellapper" van Jef Lambeau, geboren te Antwerpen op 14 januari 1852 en overleden te Brussel op 5 juni 1908.    Hij is vooral bekend door de Brabofontein (1887) op de Grote Markt in Antwerpen, het officiële symbool van de stad.

1943 - Yvert/OBP 617

Voor de 80ste verjaardag van de oprichting van het Belgische Rode Kruis wordt op 16 april 1944 een reeks van zes postzegels uitgegeven met schilderijen van Antoon Van Dijck.

Hij is geboren in "Den Berendans" op de huidige Groenplaats in Antwerpen op 22 maart 1599 en overlijdt in Londen op 9 december 1641.  In zijn jongere jaren is hij een van de favoriete medewerkers van Peter Paul Rubens, naast Jacob Jordaens en nog enkele anderen. 

Omstreeks 1620 kan Van Dijck Rubens op technisch vlak evenaren en daarom eindigt de samenwerking met zijn leraar. 

Hij gaat dan regelmatig naar Engeland en Italië om daar verder te werken.

1944 - Yvert/OBP 647/652

Deze zes zegels tonen ons Dedalus en Icarus - De goede Samaritaan - Christus geneest de lamme - Madonna en Kind - Zelfportret - Sint Sebastiaan.                                       

Op 25 juni 1944 volgt een reeks van 8 postzegels "Belgische legenden" ten voordele van de bestrijding van de tuberculose of tering zoals het ook wordt genoemd.  Eén van deze legenden gaat over Silvius Brabo.

Volgens de sage werd Antwerpen in vroegere eeuwen geterroriseerd door de reus Druon Antigoon die alle scheepvaarders dwong om tol te betalen alvorens ze de Schelde mochten overvaren. Indien men weigerde hakte Antigoon hun hand af en wierp ze in de rivier.

De Romeinse legionair Silvius Brabo kwam op een dag in opstand.  Hij vocht met Antigoon, doodde hem, hakte vervolgens diens hand af en smeet het lichaamsdeel in de rivier. 

Door Antigoons "hand te werpen" zou Antwerpen aan haar naam zijn gekomen. 

 

 

1944 - Yvert/OBP 654

Ten voordele van de krijgsgevangenen en hun gezinnen wordt op 31 mei 1944 een reeks van 9 postzegels uitgegeven met portretten van beroemde mannen.  In deze reeks is ook een Antwerpenaar terug te vinden.

Jan I Moretus is geboren in Antwerpen op 2 mei 1543 en overlijdt in zijn geboorteplaats op 25 september 1610.  Hij is een drukker in de Spaanse Nederlanden en met hem start het uitgevers- en drukkersgeslacht Moretus, dat zal blijven bestaan tot diep in de 19de eeuw. Hij begint in 1557 te werken bij Christoffel Plantijn, wordt diens rechterhand en trouwt in 1570 met zijn dochter Martina Plantijn.  De gebouwen in Antwerpen waar de drukkerij zich bevond en de familie woonde, zijn heden omgevormd tot het Plantin Moretusmuseum.

1944 - Yvert/OBP 668

Op 18 december 1944 wordt de bevrijding gevierd met de uitgifte van een reeks van 4 postzegels met het type "Klein Staatswapen" (type van 1935) met rode opdruk "V".

1944 - Yvert/OBP 670/673

Hoofdstuk 3 : Van 1945 tot 1960

 

1945 - Yvert/OBP 699/700

Op 21 juli 1945 heeft een postzegeltentoonstelling plaats in Antwerpen, waarbij deze kaart wordt verkocht met twee postzegels met toeslag ten voordele van de postbedienden, slachtoffers van de oorlog.  Opmerkelijk is dat deze zegels het kleinere formaat zijn van dezelfde zegels die eerder werd uitgegeven op 1 mei 1945 ten voordele van de geteisterden. 

 

De wapenschilden van de toen nog negen provincies van ons land worden uitgegeven op 1 december 1944 in een reeks van 9 postzegels met toeslag ten voordele van de strijd tegen de tuberculose.  

Dit is tevens de laatste uitgifte van 1945.

 

 

1945 - Yvert/OBP 722

Als monument van de bevrijding van Antwerpen wordt gekozen voor "De Dokwerker", een beeld van Constantin Meunier, dat aan het stadhuis staat langs de Suikerrui. 

Een postzegel uit een reeks van twee zegels met dit bronzen beeld wordt uitgegeven op 4 september 1948.

 

 

1948 - Yvert/OBP 785

Jacob Jordaens wordt geboren te Antwerpen op 19 mei 1593 en overlijdt aldaar op 18 oktober 1678. 

Hij is een Zuid-Nederlands kunstschilder uit de Antwerpse School en vooral bekend om zijn Vlaamse barokschilderkunst.  Hij schildert vooral grote historiestukken, maar ook genrestukken, landschappen en portretten.   Hij is ook een ontwerper van wandtapijten. 

In tegenstelling tot Van Dyck en Rubens is Jordaens nooit hofschilder geweest.  Zijn opdrachtgevers zijn daarom vooral lokale gegoede burgers en geestelijken.  

Na de dood van Peter Paul Rubens in 1640 en Antoon van Dyck in 1641 wordt Jordaens gezien als de belangrijkste Antwerpse schilder. 

Ten voordele van verschillende culturele instellingen verschijnt op 1 april 1949 een blokje met drie zegels met werken van Jordaens.  We zien de “lezende jonge vrouw” uit de verzameling van Van den Heek in Antwerpen en vervolgens de “fluitspeler” en de “zingende oude vrouw”, allebei te bewonderen in het Museum voor Schone Kunsten van Antwerpen. 

                        1949 - Yvert/OBP Blok 27 - 792/794                            

Speciaal te vermelden is zeker dat veel van deze blokjes gomonderbrekingen hebben.

Op 5 november 1952 wordt een reeks van 6 postzegels uitgegeven met Belgische letterkundigen ten voordele van het Comité voor Culturele Werken. 

De hoogste waarde van deze reeks toont ons Hendrik Conscience, een Vlaams volksschrijver waarvan men zegt dat hij "zijn volk leerde lezen".  Hij ziet het levenslicht in de sinjorenstad op 3 december 1812 en overlijdt op 10 september 1883 in Elsene.   

Zijn meest bekende werk, intussen ook al verfilmd door Hugo Claus in 1984, is zonder enige twijfel “De Leeuw van Vlaanderen”.

1952 - Yvert/OBP 897

We vinden deze zegel opnieuw op 15 november 1952 met gewijzigde kleur en met een vignet zonder waarde en in 1953 wordt hij nogmaals gebruikt met vignet en een overdruk in een privé-uitgave naar aanleiding van de Internationale Conferentie van de  UNESCO

1952 - Yvert/OBP 899                                                                     1953 - OBP PR120

Op 22 juni 1953 komt de Post met een Cultuurreeks met propaganda ten voordele van de Studiecommissie voor de Technische Uitrusting.  Deze studiecommissie werkt aan een wetsontwerp voor de steunverlening bij de oprichting, de uitbreiding, de wederuitrusting en de rationalisatie van industriële en ambachtelijke ondernemingen.

Wel wordt in deze reeks van 6 postzegels een item gewijd aan Antwerpen en het Steen, een deel van een voormalige ringwalbrug aan de rechter Schelde-oever in Antwerpen.

Na de verbouwingen, die niet in de smaak vallen van de inwoners is het sinds 2021 een toeristisch onthaalcentrum voor de Stad.

1953 - Yvert/OBP 920

                                           Het Steen in 1953                                                                      Na de verbouwingen

De derde Biënnale voor Beeldhouwkunst vindt plaats in het park Middelheim te Antwerpen en hiervoor wordt op 10 juni 1955 een reeks van twee postzegels uitgegeven met een bronzen beeld "Het zotte geweld" of  "De dwaze (dolle) maagd", gemaakt in 1912 door Rik Wouters wiens zieke vrouw Nel model staat.  Hij werkt vijf jaar lang aan dit beeld dat wordt geleend sinds 1950 door het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen. 

1955 - Yvert/OBP 969/970

Naar aanleiding van de 50ste verjaardag van het overlijden van voornoemde Rik Wouters, Vlaamse schilder en beeldhouwer, geboren te Mechelen op 21 augustus 1882 en overleden te Amsterdam op 11 juli 1916, verschijnt op 6 augustus 1966 een postzegel met zijn zelfportret. 

Hij is dan wel geen Antwerpenaar maar zijn topwerk staat wel in onze stad.  Daarom krijgt hij dus ook een plaats in dit werk.

 

1966 - Yvert/OBP 1384

     1956 - Yvert/OBP 990

Op 14 juli 1956 verschijnt een postzegel naar aanleiding van de Scaldis-tentoonstelling in Tournai (Doornik), Gent en Antwerpen en toen ik dat opzocht welke tentoonstelling dat wel mocht zijn, kon ik hierover geen zinnig antwoord vinden tot ik gewoon naar Scaldis zocht en toen kwam het antwoord. 

Dit had dus ook een Schelde-tentoonstelling kunnen geweest zijn want de eerste benaming was Scaldis volgens een Romeinse tekst uit de 1e eeuw voor Chr.  Een andere naam was Scala.  Het gaat hier dus over een tentoonstelling van de Schelde !

We zien op de "Drietand van Neptunus" de torens van de de drie steden die aan deze tentoonstelling meewerken.

1957 - Yvert/OBP 1017

In de culturele reeks van 8 juni 1957 worden zes postzegels uitgegeven met telkens twee beroemde personen op één postzegel.  In deze reeks vinden we twee bekende Antwerpenaren.  Naast Constantin Meunier, de Belgische beeldhouwer, schilder en graficus die reeds  eerder werd  vernoemd zien we op de 3F+1F de Belgische expressionistische kunstschilder en beeldhouwer Constant Permeke, geboren te Antwerpen op 31 juli 1886 en overleden te Oostende op 4 januari 1952.   

Hij wordt gezien als de belangrijkste vertegenwoordiger van het Vlaamse expressionisme. en is vooral bekend om zijn sterke afbeeldingen van zeelieden en vissers met hun vrouwen.

Interessant om weten is zeker dat er op 9 september 1972 een postzegel wordt uitgegeven met het thema "Jeugdfilatelie" met een schilderij van Gustave De Smet.  Op deze schilderij zien we Beatrijs Permeke, dochter van Constant Permeke.

1972 - Yvert/OBP 1638

Vijf jaar later, op 8 oktober 1977 wordt nog een tekening van De Smet gebruikt bij de uitgave van "Het Belgische ei. 

We zien dan "De boerin met de eieren", een werk uit 1928.

1977 - Yvert 1863/OBP 1868

1957 - Yvert/OBP 1018

Op de 4F+2F zien we eerst Edouard Empain, een Belgische ingenieur, ondernemer, bankier en mecenas, die vooral bekendheid verwerft als bouwer van de metro van Parijs. 

We zien daarnaast Lieven Gevaert, geboren te Antwerpen op 28 mei 1868 en overleden te Den Haag op 2 februari 1935.

Hij begint zijn loopbaan in het bedrijf van zijn moeder dat op ambachtelijke wijze fotopapier produceert. In 1894 richt hij de firma Lieven Gevaert & Co op dewelke in 1920 wordt omgevormd tot N.V. Gevaert Photo-producten. 

In 1964 fuseert het met het Duitse Agfa AG en wordt het de Agfa-Gevaert Group met o.a. een vestiging in Mortsel.

Op 11 april 1926 is Lieven Gevaert medestichter van het Vlaams Economisch Verbond (V.E.V.) uit de restanten van het Vlaamsch Handelsverbond en is hij voorzitter tot 1935.

Voor de viering van de 50ste verjaardag van het V.E.V. wordt op 3 april 1976 een postzegel uitgegeven met het symbool van het Verbond.

1976 - Yvert 1794/OBP 1799

Voor de 4de Biënnale voor Beeldhouwkunst in het park Middelheim te Antwerpen wordt op 20 augustus 1957 een postzegel uitgegeven met het standbeeld van “De knielende vrouw”.

Dit werk is van de hand van de Duitse expressionistische beeldhouwer en graficus Wilhelm Lehmbruck, geboren te Duisburg op 4 januari 1881 en overleden te Berlijn op 25 maart 1919.  

 

1957 - Yvert/OBP 1024

Op 10 oktober 1957 verschijnt een zegel en een blok over de Belgische zuidpoolexpeditie die vertrekt vanuit Antwerpen.  Het zou dan gemakkelijk zijn deze zegel en het blokje te tonen, maar daar gaat een hele geschiedenis aan vooraf en die willen we hier zeker ook laten zien, met alle zegels die we over deze expeditie en de volgende expedities konden vinden en die steeds vanuit Antwerpen zijn vertrokken.

België is een belangrijk land als het gaat om Zuidpool onderzoek. De eerste Belgische poolreiziger is Baron Adrien de Gerlache de Gomery, geboren op 2 augustus 1866 te Hassetl en overleden te Brussel op  4 december 1934.

Hij is officier in de Belgische Koninklijke Marine en koopt in 1896 in Noorwegen de walvisvaarder ‘Patria’ die hij laat verbouwen en omdopen tot de ‘Belgica’. 

Naar aanleiding van de 50ste verjaardag van de eerste zuidpoolexpeditie, vertrekkend vanuit Antwerpen op 16 augustus 1897 worden twee postzegels uitgegeven.

1947 - Maximumkaart uit 1948 met zegel Yvert/OBP 749 

                                   1947 - Yvert/OBP 750

Aan boord is ook de Noor Roald Amundsen die als stuurman meevaart.  Hij is de eerste mens die later, op 15 december 1911, de Zuidpool zal bereiken.  

Roald Amundsen - 1971 - Noorwegen Yvert 585

Belgica op de Zuidpool - 1997 - Yvert/OBP 2726

Na lange tijd, vanaf 28 februari 1898, in het ijs vastgezeten te hebben keert het schip terug in de haven van Antwerpen op 5 november 1899.

Adrien de Gerlache vinden we ook op een postzegel van Brits Antarctica samen met het schip de ‘Belgica’, op een reeks van vier Roemeense postzegels en de ‘Belgica’ is ook nog op een postzegel afgebeeld door de Falkland Eilanden.

1997 - Michel 5276/5279

                  1973 - Brits Antarctica Michel 52               1966 - Yvert/OBP 1392                          1954 - Falkland Eiland

En zo komen we dan terug op de zegel en het blokje waar we mee begonnen.

De zoon van Adrien de Gerlache, Baron Gaston de Gerlache de Gomery, treedt letterlijk in de voetsporen van zijn vader. Hij leidt de tweede Belgische Zuidpoolexpeditie die plaats vindt in 1957 en 1958. Hij reist met twee schepen, de ‘Polarhav’ en de ‘Polarsirkel’, twee Noorse ijsbrekers.            Ze vertrekken op 12 november 1957 uit de haven van Antwerpen  en arriveren in Koningin Maudland op Antarctica op 28 december 1957.  Daar wordt het eerste Belgische Poolstation, de Koning Boudewijnbasis gebouwd, in verband met het Internationaal Geofysisch Jaar .

1957 - Yvert/OPB 1030

1957 - Yvert/OBP Blok 31

Op 5 december 1959 verschijnt een reeks van 7 postzegels ten voordele van de strijd tegen tuberculose (soms antiteringzegels genoemd) met Belgische legenden en folklore. 

Voor Antwerpen zien we de praalwagen van de Walvis en Cupido die er genoegen in schept om de toeschouwers nat te spuiten.

1959 - Yvert/OBP 1114       

In een reeks van zes antitering postzegels met het onderwerp  “Kunstambachten” van 5 december 1960 is ook een zegel gewijd aan de diamant. 

Hier wordt Antwerpen niet specifiek vernoemd doch mij lijkt het wel normaal dat deze zegel hier ook zijn plaats krijgt vermits Antwerpen al eeuwenlang hét wereldcentrum is van de diamant.  Van elke tien ruwe diamanten die over de hele wereld worden verhandeld, zijn er tenminste acht afkomstig uit Antwerpen.        

          1959 - Yvert/OBP 1167

Hoofdstuk 4 : Van 1961 tot 1970

 

Op 20 maart 1961 verschijnt een postzegel ter herdenking van de 400ste verjaardag van de geboorte van Nikolaas Rockox.  Hij is geboren te Antwerpen op 14 december 1560 en overlijdt aldaar op 12 december 1640. 

Als hij 43 jaar is wordt hij in 1603 voor de eerste keer (buiten)burgemeester van Antwerpen.  In totaal wordt hij acht keer burgemeester (1603, 1605, 1608, 1611, 1615, 1617, 1621, 1625) en van 1629 tot 1636 blijft hij onafgebroken schepen van de stad.

Pieter Paul Rubens is vriend aan huis in de Gulden Rinck, de patriciërwoning in de Keizerstraat bij de kunstminnende Nikolaas Rockox en zijn vrouw Adriana Perez (overleden in 1619). 

Rockox geeft belangrijke artistieke opdrachten aan Rubens en ligt daarmee aan de basis van Rubens' succes als kunstschilder.

Als mecenas en opdrachtgever speelt hij een belangrijke rol in de artistieke carrière van ook verschillende andere kunstenaars en hij legt een belangrijke kunstverzameling aan. 

Zijn toenmalige woning is nu een te bezoeken museum: het Rockoxhuis aan de Keizerstraat van de stad Antwerpen.

  1961 - Yvert/OBP 1174

De Stichting Charles Plisnier (1896 - 1952) reikt elk jaar een literaire prijs uit die naar hem wordt genoemd. De Stichting Lodewijk de Raet is een Vlaamse pluralistische vormings-instelling, opgericht in 1952 met als doel het versterken van de mondigheid en de participatie van de burger in Vlaanderen. 

Op 22 april 1961 verschijnt een culturele uitgifte van zes postzegels ten voordele van de bovengenoemde stichtingen met telkens twee Belgische personaliteiten per zegel.  Wij halen er de personen uit met een relatie naar Antwerpen.

Op de 40c + 10c. zien we als eerste persoon Jacob Kats, geboren te Antwerpen op 5 mei 1804 en overleden te Brussel op 16 januari 1886.  Hij is een Vlaams onderwijzer, schrijver, toneelregisseur en pionier van het socialisme in  België.  Naast hem staat Nicolas Pietkin, een schrijver uit Malmedy.

Op de 2F + 50c. staat als eerste persoon Jan van Rijswijck, een advokaat, journalist en politicus voor de Liberale Partij.  Hij is geboren te Antwerpen op 14 februari 1853 en gestorven in Testelt op 23 september 1906.

Van 1878 tot 1884 is hij provincieraadslid van Antwerpen en op 25 oktober 1881 wordt hij verkozen tot gemeenteraadslid.  Acht jaar later, op 28 oktober 1889 wordt hij schepen van onderwijs en van 1892 tot 1906 is hij als opvolger van Léopold de Wael burgemeester van Antwerpen.

Hij wordt "onze Jan" genoemd en is razend populair.  Binnen de liberale partij is hij voorstander van het algemeen stemrecht en de evenredige vertegenwoordiging.

1961 - Yvert/OBP 1176 en 1178

 

ZOO Antwerpen is een dierentuin die wordt geopend op 21 juli 1843 en is daarmee de oudste dierentuin van België en een van de oudste dierentuinen ter wereld.  In de volksmond wordt deze dierentuin ook wel 'de zoo' of 'de Zoölogie' genoemd.

ZOO Antwerpen trekt gemiddeld meer dan één miljoen bezoekers per jaar, met een uitschieter van meer dan 1,3 miljoen in 2009.

Ten voordele van filantropische werken verschijnt op 3 juni 1961 een reeks met zes postzegels met dieren uit de Zoo van Antwerpen.  We zien de witte neushoorn, het Przewalski paard met veulen, de okapi, de giraffen, de panda en de eland.

1961 - Yvert/OBP 1182/1187

Een reeks van 6 Antiteringzegels met schilderijen van Belgische meesters over "Moeder en Kind" verschijnt op 2 december 1961. 

Zo zien we "Moederschap" een werk van Constant Permeke en "De Maagd met het vergeet-mij-nietje" van Pieter Paul Rubens.

1961 - Yvert/OBP 1200 en 1203

Wat komt hier een Bugatti 57 C doen van autobouwer Ettore Bugatti?  Dit heeft te maken met de Zoo van Antwerpen. 

Wanneer we de Zoo bezoeken gaan we daar kijken naar levende wilde dieren, de grote vedetten, maar de dierentuin heeft ook een grote collectie standbeelden die door veel bezoekers ten onrechte achteloos voorbij worden gelopen en heel wat van die beelden zijn van Rembrandt Bugatti, de broer van hogergenoemde Ettore. 

Zeven jaar woont deze beeldhouwer in Antwerpen en dierentuindirecteur Michel L’Hoëst biedt hem alle comfort om rustig te kunnen werken en in de Zoo maakt hij heel wat beelden van dieren die nu nog te bezichtigen zijn.

Tijdens de oorlog vlucht hij naar Nederland en later naar Italië, dan naar Frankrijk, waar hij op 31-jarige leeftijd zelfmoord pleegt in zijn atelier in Parijs.

              1975 - Monaco Yvert 1024

Op 23 juni 1962 verschijnt een tweede filantropische reeks van de Zoo met zes verschillende vogels : Rotshaan - Rode lori - Toerakoe - Kortbektoekan - Paradijsvogel - Kongopauw.

 

1962 - Yvert/OBP 1216/1221

Bij de spoorweg- en postpakketzegels verschijnt op 23 september 1963 een zegel met het Centraal Station van Antwerpen.

1968 - Yvert/OBP TR368 en TR375 

Deze zegel zien we nogmaals terug op 20 april 1964 maar dan  met opdruk in karmijn die een nieuwe waarde aangeeft.

Op 16 november 1963 verschijnen er twee postzegels naar aanleiding van het eeuwfeest van Jules Destrée en van Henry Van de Velde.

Henry Clemens Van de Velde is een kunstschilder, ontwerper, vormgever en architect.  Hij wordt geboren te Antwerpen op 3 april 1863 en overlijdt in Zurcih op 15 oktober 1957. 

Hij is o.a. architect van de bibliotheek van de Universiteit van Gent, een ontwerp uit de jaren 1930, die intussen werd gerestaureerd en getransformeerd tot een bibliotheek van de 21ste eeuw.

Samen met Victor Horta geldt hij als een van de  belangrijkste vertegenwoordigers van de art nouveau.

1963 - Yvert/OBP 1270

Boekentoren Centrale Bibliotheek van de Universiteit Gent

Zoals telkens op het einde van het jaar verschijnt op 7 december 1963 een reeks van 6 postzegels ten voordele van de strijd tegen tuberculose. 

Ditmaal wordt gekozen voor werken van Pieter Paul Rubens, die geboren is in Siegen op 28 juni 1577 en in onze stad sterft op 30 mei 1640. 

Deze reeks toont ons enkel schilderijen van kinderen en dan meestal zijn eigen kinderen.

 

 

1963 - Yvert/OBP 1272/1277

        Dochter van Balthazar Gerbier                             Zoontje Nicolaas (2 jaar)                                   Zoontje Franz (4 jaar)

             Zoontje Nicolaas (6 jaar)               Kindje Jezus en de H. Johannes met 2 engelen                 Zoontje Albrecht (3 jaar) 

 

Een reeks van 3 postzegels wordt uitgegeven op 30 mei 1964 met personaliteiten uit het protestantisme en ook hier vinden we iemand die we in hoofdstuk 3 reeds eerder zagen. 

We lezen in de vorige bewerking o.a. dat na Peter Paul Rubens en Antoon van Dyck de kunstschilder Jacob Jordaens gezien wordt als de belangrijkste Antwerpse schilder. 

1964 - Yvert/OBP 1289

We schrijven 5 december 1964 en dan is het tijd om een reeks antiteringzegels uit te geven.  Voor dit jaar werd gekozen voor een reeks van zes reproducties van bekende Belgische schilders.  Het toeval wil dat deze schilders allemaal een zeer nauwe relatie met Antwerpen hebben.  Het kan bijna een ode aan Antoon Van Dijck genoemd worden want de helft van deze zegels zijn van deze kunstschilder.                                                        

1964 - Yvert/OBP 1307/1312

   Dochter van Karel I van Engeland                   Willem van Oranje en zijn verloofde                                Jongensportret

                    Antoon Van Dijck                                               Antoon Van Dijck                                     Erasmus Quellin en Jan Fyt

            12-jarige Alexander Farnèse                      Twee kinderen van de schilder                             Willem II, prins van Oranje

                          Antonio Moro                                              Cornelius De Vos                                             Antoon Van Dijck     

Als we de genoemde schilders bekijken zien we sommige namen van kunstenaars waar nog geen gegevens van zijn vermeld.

Erasmus Quellin - Geboren te Antwerpen op 19 november 1607 en aldaar overleden op 7 november 1678.  Hij is de zoon van de beeldhouwer Erasmus Quellinus I en een bekende Brabantse kunstschilder en kopergraveur uit de Antwerpse kunstenaarsfamilie Quellinus.

Jan Fijt - Geboren te Antwerpen op 15 maart 1611 en overleden in zijn geboorteplaats op 11 september 1661.  Jan of Joannes is een Zuid Nederlands kunstschilder uit de Antwerpse School en een leerling van Frans Snyders. Hij is een bekend landschaps- en dierenschilder. 

Antonio Moro - Geboren rond 1520 in Utrecht en overleden te Antwerpen in 1577.  Anthonis Mor van Dashorst of Antonio Moro is een Nederlands kunstschilder die vrijwel uitsluitend portretten schildert en daarom een spectaculaire loopbaan als portretschilder heeft in dienst van de Habsburgers.

Cornelius De Vos - Geboren te Hulst (Zeeland) in 1584/1585 en overleden in Antwerpen op 9 mei 1651.  Hij is een Vlaamse barokschilder.  Het ganse gezin van vier zonen en één dochter verhuist naar Antwerpen.  Op 15-jarige leeftijd, in 1599, ging Cornelis de Vos in de leer bij David Remeeus, schilder, lijstenvergulder, verfhandelaar.

Van deze schilder wordt een portret van Cornelia Vekemans (1618-1635) gebruikt voor een postzegel die wordt uitgebracht in de reeks "Jeugdfilatelie" op 20 september 1975. 

Het portret van Cornelia ten voeten uit en levensgroot, uitzonderlijk in die tijd, is onvoltooid. Dit blijkt uit de onafgewerkte achtergrond en de nog nonchalant geschilderde jurk, vermoedelijk het gevolg van het vroegtijdige overlijden van de opdrachtgever.  Het meisje zelf overleed toen ze elf was.  Dit schilderij is tentoon gesteld in het museum Mayer Van den Bergh in Antwerpen.

1975 - Yvert 1774/OBP 1779

Na deze samenvatting van heel wat kunstenaars gaan we ineens verder met een reeks van vijf postzegels die verschijnen op 15 maart 1965 met beeltenissen van grote Belgische schilders en deze zijn allemaal geschilderd door Antoon Van Dijck, schilderijen die bewaard zijn in de Koninklijke Bibliotheek van Brussel. 

Deze zegels worden uitgegeven naar aanleiding van het eeuwfeest van de Algemene Spaar- en Lijfrentekas of de ASLK met het oude spaarboekje van in onze schooltijd.   

1964 - Yvert/OBP 1322/1326

    Peter Paul Rubens                   Frans Snyders                 Adam Van Noort                Antoon Van Dijck                Jacob Jordaens

Naast Rubens, Van Dijck en Jordaens zijn ook hier nog 2 kunstschilders waar nog niets is over  verteld.

- Frans Snyders - Geboren te Antwerpen op 11 november 1579 en er overleden op 19 augustus 1657.  Deze Brabantse schilder uit de barokperiode is vooral bekend om zijn werken met schilderijen met dieren en stillevens.  In 1593 wordt hij leerling van Pieter Brueghel de Jonge en wordt in 1602  geaccepteerd als meester in de Antwerpse Sint-Lucasgilde.

- Adam van Noort - Geboren in 1562 en gestorven in 1641 in Antwerpen is een Zuid-Nederlands schilder en zoon van Lambert van Noort uit Amersfoort. Hij bezoekt Italië en wordt in 1587 meester in Antwerpen. Hij had tal van leerlingen waaronder Peter Paul Rubens, Jacob Jordaens, Hendrik van Balen en Sebastiaen Vrancx.

 

Wanneer op 5 december 1960 een zegel wordt uitgegeven over de diamantnij-verheid zonder enige verwijzing naar Antwerpen wilden we deze postzegel toch tonen.  

In Gent vindt een tentoonstelling "Textirama" plaats en in Antwerpen wordt een "Diamantexpo" georganiseerd.

Voor de "Diamantexpo" verschijnt op 23 januari 1965 deze postzegel.  

 

Eerste dag uitgifte                              1965 - Yvert/OBP 1314

Ten voordele van de filantropische werken verschijnt op 16 oktober 1965 een reeks van 4 postzegels en daarbij een blokje met reptielen in de derde reeks van de Zoo van Antwerpen.

            1F+50c - Jacksons kameleon / 2F+1F - Gewone of groene leguaan / 3F+1,50F - Nijlvaraan / 6F+3F - Komodovaraan            Blok 8F+4F - Weekschild schildpad of drieklauw              

1965 - Yvert/OBP 1344/1347 - Blok 39 met zegel 1348

Ten voordele van de Stichting Charles Plisnier en de Stichting Lodewijk de Raet waarvan reeds hoger sprake, verschijnt op 2 september 1967 een reeks van 2 postzegels met fragmenten van wandtapijten.  

We zien op zegel 1425 een fragment uit de geschiedenis van het overtrekken van de Rubicon en de strijd met Pompeus en op zegel 1426 een fragment van de jacht van Keizer Maximiliaan en de laatste aanval op het everzwijn.

1967 - Yvert/OBP 1425/1426

Of nu de reeks van 6 postzegels van "Kinderspelen" van Pieter Bruegel de Oudere, die verschijnt op 9 december 1967 met toeslag voor de solidariteit, hier thuis hoort, dat is zeker een vraag die kan gesteld worden.

Feits is dat hij in 1554 via Venetië naar Antwerpen komt en er begint te werken voor  Hieronymus Cock en Volcxken Diericx.  In 1548 richten ze het uitgevershuis "In de Vier Winden" op. 

 

                                                                                  1967 - Yvert/OBP 1437/1442                                                                                               Samen vormen de zegels een fragment uit zijn schilderij "Kinderspelen.

Hieronymus Cock

1969 - Yvert/OBP 1491 - Blok 45 

Volcxken Diericx

    Uitgifte voor de Tentoonstelling "Potphila II

Op 13 december 1969 verschijnt de jaarlijkse kerstzegel, ditmaal wordt de schilderij "Volkstelling te Betlehem" gekozen, een werk van Pieter Bruegel de Oude.

 

1969 - Yvert/OBP 1517

Bruegels afscheid van Antwerpen lijkt gedocumenteerd in zijn schilderij "Twee aapjes".  Het werk, gedateerd in 1562, toont op de achtergrond een zicht op de Scheldestad, wat een aanwijzing is dat hij er woont. In 1563 verhuist hij van  Antwerpen naar Brussel, waar hij trouwt met Mayken Coecke, dochter van zijn vroegere leermeester Pieter Coecke van Aelst en Mayken Verhulst.  Volgens de huwelijksregisters van de Antwerpse kathedraal vond de ondertrouw plaats op 25 juli 1563, wat allicht betekent dat de schilder op dat ogenblik nog in Antwerpen woonde. Het huwelijk zelf werd kort daarna ingezegend in de Kapellekerk te Brussel.

Twee aapjes

Een reeks van drie postzegels met "Rampen" naar schilderijen van Pol Mara, de "Rubens uit de 20ste eeuw", wordt uitgegeven op 22 juni 1968.

Pol Mara, pseudoniem voor Leopold Leysen, een Belgisch Kunstschilder, tekenaar en lithograaf, is geboren in Borgerhout op 8 december 1920 en overlijdt in Antwerpen op 10 februari 1998.  

Pol Mara start zijn opleiding in 1935 aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen.  Van 1941 tot 1948 zet hij zijn opleiding voort aan het Nationaal Hoger Instituut voor Schone Kunsten. Hij wordt nadien grafisch ontwerper bij Janssen Pharmaceutica.

10F+5F - Ontploffing

12F+5F - Brand

13F+5F - Windhoos

 

 

 

1968 - Yvert/OBP 1463/1465

Van dezelfde schilder vinden we nog een postzegel met "Metamorphose" op 14 juni 1975, uitgegeven voor de Stichting Koningin Fabiola, en op 18 januari 1992 verschijnt een reeks van 4 postzegels naar aanleiding van de Olympische Spelen in Albertville en Barcelona met werken van Mara.

                                                                                              1992 - Yvert/OBP 2439/2442

    Snelschaatsen    

          Base-ball        

          Vrouwentennis            

    Kleiduifschieten    

1975 - Yvert 1766/OBP 1775

Vervolgens verschijnt op 3 juni 1995 een "Kunstreeks" van twee postzegels waar ook een werk van deze schilder wordt weergegeven, "Télégram-style".  Tenslotte zien we bij de speciale geïllustreerde briefkaarten in 1996 ook een kaart met "Thema's", een kunstwerk van Mara in het Metro-station Montgomery te Brussel.

                                          1995 - Yvert 2602/OBP 2603

                             1996 - OBP BK 51

1968 - Yvert/OBP 1468     

In een reeks "Nationaal belang" met vier postzegels wordt ook aandacht besteed aan de Zandvlietsluis, een sluis in het uiterste noorden van de haven van Antwerpen.  De sluis is genoemd naar het dorp Zandvliet.  Ze is 500 meter lang en 57 meter breed en heeft een TAW-diepte van 13,58 meter.  De sluizen in de haven van Antwerpen beschermen de gesloten infrastructuur tegen getijdewerking van de rivier

Naar aanleiding van de 125ste verjaardag van de Zoo van Antwerpen, die werd geopend op 21 juli 1843, wordt op 19 oktober 1968 een reeks van vier postzegels uitgegeven met vissen :

Yvert/OBP 1470 - 1F+50c. - Balistapus undulatus of Groene trekkervis

Yvert/OBP 1471 - 3F+1,50F - Pomacanthodes Chrysurus of Geelstaart keizersvis

Yvert/OBP 1472 - 6F+3F - Pterois volians of Gewone koraalduivel

Yvert/OBP 1472 - 10F+5F - Chaetodon lunula of Halfmaanvlindervis

De Antwerpse Sint-Pauluskerk ligt in het oude stadscentrum, op een steenworp van de Schelde, in de stadswijk waar vroeger de zeelui woonden. De kerk is in de 16e eeuw gebouwd als dominicaner kloosterkerk.

De Sint-Pauluskerk is een laatgotische kerk aan de Veemarkt in Antwerpen, het hart van het Schipperskwartier. De kerk bezit na een bewogen geschiedenis een bijzonder waardevol kunstpatrimonium. 

Op 15 februari 1969 verschijnt een zegel met een fragment van een monumentale eiken biechtstoel, gemaakt door de Vlaamse beeldhouwer Artus Quellin met de figuur van Albert Magnus, die in 1223 intreedt bij de Dominicaner Orde, na onder de indruk te zijn geweest van de preken van Jordanus van Saksen, de opvolger van de stichter van de orde.

 

Van de Dominkanen vindt u in deze website een uitgebreide voorstelling.

 

 

1969 - Yvert/OBP 1482

Op 15 maart 1969 verschijnt een postzegel met de "Broodjeskapel" ter gelegenheid van 150 jaar stedelijk onderwijs te Antwerpen.  Het is in 1819 dat de eerste Gemeenteschool (stedelijk onderwijs) in de zgn. 'Brooikeskapel' (Broodjeskapel) wordt opgericht, plaats waar het Bureel van Weldadigheid brood aan de armen bedeelde.

Als de kapel in 1891 wordt gesloopt plaatst met het achttiende-eeuwse Mariabeeld en haar twee engeltjes op de hoek van de Keizer- en de Prinsesstraat in Antwerpen.

1969 - Yvert/OBP 1487

Een reeks van drie postzegels met fragmenten van Kunsttapijten wordt uitgegeven op 20 september 1969 in een culturele uitgifte.  We weten zeker dat er twee postzegels zijn met motieven van David Teniers II, ook David Teniers de Jonge genoemd, geboren te Antwerpen op 15 december 1510 en overleden te Brussel op 25 april 1690. 

Deze Vlaamse barokschilder heeft veel verschillende genres, is schilder aan het Brussels hof en conservator van de kunstverzameling van aartshertog Leopold Willem van Oostenrijk .

We zien op de zegels respectievelijk "Krijgsverrichtingen", "Het Feest" en tenslotte "Genezing van de lamme". 

Van dit laatste tafereel weten we niet zeker of het een fragment van Teniers is.

 

1969 - Yvert/OBP 1505/1507

Natuurlijk mag ook de Antwerpse baardkriel niet ontbreken in dit werk.  Met de hoofding "Neerhofdieren" geeft de Post een zegel uit op 8 november 1969.  De Antwerpse baardkriel is een Belgisch krielras met internationale allure en over de hele wereld komt men Antwerpse baardjes tegen op pluimveetentoonstellingen. Het ras is ontstaan uit de gebaarde krielhoenders die al zeer lang in de Nederlanden voorkomen. Op zeventiende-eeuwse schilderijen van Albert Cuyp zijn de voorouders van de Antwerpse baardkrielen in kwartelkleur terug te vinden.  Wanneer men precies aan de selectie van de baardkrielen begon is niet geweten, maar in 1858 werd het ras reeds vernoemd

1969 - Yvert/OBP  1513

De Kennedytunnel is een belangrijke tunnel voor auto-, spoor- en fietsverkeer onder de Schelde ten zuiden van Antwerpen die op 31 mei 1969 door koning Boudewijn officieel wordt geopend.            Op 8 november 1969 werd hiervoor een postzegel uitgegeven.

 

1969 - Yvert/OBP 1514

De afgezonken tunnel heeft een lengte van 690 meter en bestaat uit vier kokers die op 15 meter onder de zeespiegel liggen:

  • twee tunnelbuizen voor het autoverkeer, met elk een inwendige breedte van 14,25 m (2×3 rijstroken), oorspronkelijk berekend voor een verkeerscapaciteit van 4500 tot 5000 voertuigen per uur per richting (1969).

  • een fietstunnel in het midden met een breedte van 4 m, en toegangsliften met een lengte van 2,85 m.

  • een koker voor het treinverkeer (aan de noordzijde van de autokokers) met een breedte van 10,50 m.

Het centrale gedeelte van de tunnel onder de Schelde werd uitgevoerd door middel van vijf in een nabijgelegen droogdok gebouwde caissons, die ter plaatse afgezonken werden. De uitvoering werd aanbesteed voor een bedrag van 3,1 miljard frank (ca. 80 miljoen euro).

In de Culturele reeks van vier postzegels met verschillende musea, uitgegeven op 30 mei 1970, wordt ook het bronzen beeld "The King and Queen" getoond dat zich in het Museum Middelheim te Antwerpen bevindt.                      Dit beeld is van Henry Moore uit 1952/1953, een Britse beeldhouwer, geboren in Castleford in 1898 en overleden in Much Hadham, Hertfordshire op 31 augustus 1966. 

1970 - Yvert/OBP 1535                      

We sluiten 1970 af met de filantropische uitgifte van 14 november 1970 met vier personaliteiten waarvan er twee heel wat met Antwerpen te maken hebben.

We beginnen met Camile Huysmans, geboren te Bilzen op 26 mei 1871 en overleden te Antwerpen op 25 februari 1968.  Hij is een journalist en een hevig socialistisch politicus die in 1933 Frans Van Cauwelaert opvolgt als burgemeester van Antwerpen, wat hij blijft tot 1940.  In 1914 richtte hij, uit een fusie tussen De Werker en De Volkstribuun, de Volksgazet op, waar hij vanaf 1918 de hoofdredactie voert.  Hij blijft gemeenteraadslid van Antwerpen tot aan zijn overlijden.  

 1970 - Yvert/OBP 1557 

Dan wordt ook een zegel gewijd aan Maria Gabriella Baers, geboren te Antwerpen op 20 september 1883 en overleden te Brussel op 30 december 1959.  Op vraag van kardinaal Mercier komt Baers in 1912 naar Brussel en sticht er samen met Victoire Cappe het Algemeen Secretariaat der Christelijke Vrouwenvakverenigingen van België dat in 1917 het Algemeen Secretariaat der Christelijke Sociale Vrouwenwerken van België wordt. Baers werd voorzitster van de Vlaamse afdeling.    Uit dit secretariaat ontstond in 1920 de Kristelijke Arbeiders Vrouwenbeweging (KAV) waarvan ze tot 1951 voorzitster bleef. 

1970 - Yvert/OBP 1559

Hoofdstuk 5 : Van 1971 tot 1980

Het is 6 september 1975 voor we een uitgifte krijgen die betrekking heeft op onze stad. Op die datum verschijnt een zegel naar aanleiding van het 25-jarig bestaan van het openluchtmuseum Middelheim te Antwerpen.

Het openluchtmuseum is een beeldenpark van 30 hectare in het deelpark Middelheim van het Nachtegalenpark bij Antwerpen.  Dit beeldenpark is ontstaan uit de 'Biënnale Middelheim', die vanaf 1951 iedere twee jaar in het park georganiseerd werd. 

Na twintig afleveringen van deze biënale besluit men in 1989 een andere manier te kiezen om de beeldenverzameling aan te vullen.  De tuin met meer dan 200 beelden heeft de vorm van vier uitwaaierende stroken, aan beide zijden van de Middelheimlaan die het park middendoor snijdt.

In 2012 wordt de plantentuin Hortiflora met een oppervlakte van 5 hectare toegevoegd aan het bestaande beeldenpark en ontstaat een natuurlijke verbinding met het Nachtegalenpark.

Op de zegel voor deze 25ste verjaardag zien we het beeld van "Assia". Assia Granatouroff" is geboren in Oekraïne in 1911 en is een naaktmodel van vele Parijse fotografen, schilders en beeldhouwers.

Dit bronzen beeld is van Charles Despiau, een Franse beeldhouwer die met August Rodin tot de invloedrijkste beeldhouwers van zijn tijd wordt gerekend.

1975 - Yvert 1772/OBP 1777

Bijna honderd jaar lang is er gevochten voor de nieuwe Schelde-Rijnverbinding, die op 23-24 september 1975 in dienst wordt genomen en ruime perspectieven opent voor de Rijnvaart op Antwerpen en het interbeneluxverkeer.  Aldus kwam, na meer dan één eeuw gedwongen vaart via het Zuid-Bevelandkanaal van Hansweert naar Wemeldinge, deze verbinding langs de tussenwateren tot stand.

Voor de openstelling van deze Schelde-Rijnverbinding werd op 20 september 1975 een postzegel uitgegeven met een gestileerde voorstelling.

1975 - Yvert 1775/OBP 1780

1976 - Yvert 1804/OBP 1809 - Blok 49

Ter gelegenheid van de 75ste verjaardag van de Aëro-Club van België wordt op 12 juni 1976 een blokje uitgegeven met Jan Olieslagers met een ééndekker Blériot. 

Jan Olieslagers was een Antwerpse motor- en wielrenner, luchtvaartpionier en luchtaas in de Eerste Wereldoorlog. Hij was ook wel bekend als "den Antwerpschen Duivel" 

In 1977 viert Antwerpen vier eeuwen Rubens met een groot aantal activiteiten en publicaties. Een grote overzichtstentoonstelling in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten vormt het centrale luik van deze herdenking.

Maar daar blijft het niet bij. De Antwerpse handelaars springen enthousiast op de Rubenskar. Er komt een Rubensbier op de markt; slagers verkopen ‘Rubensschotels’ en bakkers leggen Rubenskoeken in hun uitstalraam. 

Het is evident dat de postzegelliefhebbers ook niet vergeten worden en verschillende uitgiften volgen elkaar op.  Deze worden hierna gegroepeerd aan U voorgesteld. 

Op 12 februari 1977 verschijnt een monogram in het vooruitzicht  van het Internationaal Rubensjaar.

1977 - Yvert 1833/OBP 1838                   1976 - Yvert 1811/1816/OBP 1816/1821

Vijf maand vroeger, op 4 september 1976 verschijnt een propaganda uitgifte voor het Rubensjaar 1977 maar ook ter gelegenheid van de 400ste verjaardag van de geboorte van de kunstenaar.    Op deze reeks van 6 postzegels zien we :

4,50 F+1,50F - Fragment van de Kruisafneming    - (O.L.V. Kathedraal)

6,50F+3F - Fragment uit de Aanbidding van de Herders (Sint-Pauluskerk)

6,50F+3F - Fragment uit Onze-Lieve-Vrouw met de papegaai (Museum voor Schone Kunsten)

10F+5F - Fragment uit de Aanbidding der Wijzen (Museum voor Schone Kunsten)

10F+5F - Fragment uit de laatste Communie van de Heilige Franciscus (Museum voor Schone Kunsten)

30F+15F - Fragment uit de Madonna en het Kind   (Sint-Jacobskerk)

Als dan de festiviteiten beginnen verschijnt op 25 juni 1977 niet enkel een postzegel met het zelfportret van Rubens maar ook een blokje met driemaal dit zelfportret.

De eerste zegel heeft echter een afmeting van 24 1/2 x 35,4 mm. terwijl de zegels van het blokje een afmeting hebben van 24 1/2 x 37,2 mm.  Dus voor de gespecialiseerde filatelisten zijn dit twee verschillende zegels

1977 - Yvert 1855/OBP 1860

1977 - Yvert 1856/OBP 1861 - Blok 52 

Op 16 oktober 1976 verschijnt een "Culturele uitgifte met 4 postzegels waarvan twee items onze aandacht trekken.  

We zien eerst Charles Bernard, geboren op 28 december 1875 in Antwerpen en overleden te Brussel op 24 oktober 1951.  Hij is een schrijver, journalist en kunstcriticus die in het Frans studeert aan het Antwerpse Atheneum.  Na zijn studies  wordt hij redacteur van de krant Le Matin d'Anvers.

 

1976 - Yvert 1823/OBP 1828

Verder krijgen we ook een fragment uit de "Legende der Blinden" van Pieter Bruegel de Oude, te bezichtigen in het Nationaal museum te Napels.

 

 

1976 - Yvert 1826/OBP 1831

Op 15 oktober 1977 kon men geen betere zegel uitgeven in de reeks "Jeugdfilatelie" dan de "De les in filatelie" van  Constant Aimé Marie Cap, geboren te Sint-Niklaas op 2 juni 1842 en overleden te Berchem op 9 oktober 1915.  Cap  was een realistisch schilder en etser van anekdotische genretaferelen.  Men toont hier zijn schilderij met de dochter en kleindochter van Jean Baptiste Moens, een filatelist die o.a. de allereerste catalogus van Belgische postzegels uitgaf.

Maximumkaart met de afgestempelde zegel.

1977 - Yvert 1864/OBP 1869

Onder de personaliteiten die we terugvinden in de reeks  “Solidariteit”  van 3 december 1977 staat Albert Edouard Janssen die te Antwerpen wordt geboren op 1 april 1883.  Hij was een politicus en minister voor de Katholieke Partij en de CVP.  Hij was doctor in de rechten en in de politieke en sociale wetenschappen, advocaat en hoogleraar aan de Katholieke Universiteit van Leuven.  Tevens was hij verschillende keren minister van Financiën tussen 1925 en 1954.  Hij overlijdt te Hamme-Mille op 29 maart 1966

1977 - Yvert 1872/OBP 1877

Sinds 1956 wordt jaarlijks in alle aangesloten landen van de Europese Gemeenschap een speciale reeks "Europa" uitgegeven. 

Op 6 mei 1978 verschijnt een reeks van twee zegels met het thema "Architectuur".  Voor de waarde van 8F. is gekozen voor een gravure van de Boheemse etser Wenceslaus Hollar die ons de O.L.V. Kathedraal van Antwerpen toont.

1978 - Yvert 1886/OBP 1891

1978 - Yvert 1906/OBP 1911

Op 7 oktober 1978 verschijnt een postzegel voor de viering van 50 jaar “Koninklijke Vlaamse Ingenieursvereniging".  Deze werd opgericht in Antwerpen in 1928 door vier ingenieurs: R.F. Van Bocxstaele, K.M. Sano, Frans Mariman en L.S. Stuckens.  In de loop van de jaren is de vereniging uitgegroeid tot een complex organisme met o.a. vertakkingen per regio en per leeftijdscategorie.  Haar doelstelling is een ledenvereniging te zijn ‘die een actieve bijdrage levert tot de welvaart en het welzijn van de maatschappij door het bevorderen van technologie en techniek in het algemeen en de ingenieurs-wetenschappen in het bijzonder’.

We vervolgen onze zoektocht naar postzegels over onze stad en zien dat op 5 mei 1979 een reeks van 4 postzegels en een blok worden uitgegeven met de tapijtweefkunst naar aanleiding van het Millenium van Brussel.  Wat komt deze reeks dan op "Antwerpen op postzegels" te doen ?

Op de kunsttapijten vindt men fragmenten van de legende van Onze-Lieve-Vrouw van de Zavel in Brussel en daar begint dan de relatie met onze stad, of nog beter, met de Onze-Lieve-Vrouw kathedraal van Antwerpen.

De legende van ‘Onze-lieve-Vrouw op ’t Stocxken’

We schrijven 1348.  Onder Hertog Jan III van Brabant (ca. 1300-1355) is Brussel op dat moment in volle ontwikkeling en groeit de stad in belang.  Zij telt op dat moment binnen haar stadsomwalling zo’n 40.000 inwoners, of om een vergelijk te maken, evenveel als het toenmalige Londen. 

Volgens de overlevering zou in dat jaar Beatrijs Soetkens, een zeer godsvruchtige Brusselse vrouw, een visioen hebben gekregen waarbij de Maagd Maria haar opdroeg om in Antwerpen het miraculeus beeldje van ‘O-L-V op ‘t Stocxken’ te ontvreemden en naar Brussel over te brengen waar het in de kapel van de kruisbooggilde moest geplaatst worden. Daarop haastte deze Beatrijs zich onverwijld per boot naar de Antwerpse O-L-V kathedraal waar ze het beeld wegritste. 

De koster die de diefstal bemerkt had en haar wilde tegenhouden stond plotseling stokstijf als door de hand Gods geslagen en moest de roof machteloos aanzien. Beatrijs spoedde zich daarna terug naar Brussel, maar vanwege een flinke tegenwind en het nu stroomopwaarts roeien verliep de terugtocht maar moeilijk, tot hemelse krachten haar plotseling te hulp kwamen en het bootje moeiteloos voortstuwden en lieten stranden vlak bij het oefenterrein van de schuttersgilde.

1979 - Yvert 1928/1932/OBP 1932/1935 met blok 54

6F+2F - Beatrijs Soetkens neemt het beeld weg uit de Kathedraal

8F+3F - Overhandiging van brieven aan de Hertog van Brabant te Brussel

14F+7F - Ontscheping van het beeld met op het voorplan Frans de Tassis

20F+10F - De plechtige overbrenging van het beeld naar de zavel

20F+10F - (Zegel op blok) - Overbrenging van het beeld met boot

In een reeks "Muziek" van 3 postzegels, uitgegeven op 3 november 1979, krijgen we een zegel met Emmanuel Durlet, geboren te Antwerpen op 11 oktober 1893 en aldaar overleden op 7 februari 1977.

Hij is de kleinzoon van de architect Frans Andries Durlet, die het Antwerps museum "Steen" sticht.  Hij is pianist, componist en vanaf 1920 doceert hij gedurende 39 jaar piano als hoogleraar aan het Koninklijk Vlaams Muziekconservatorium  van Antwerpen.  Hij start in 1933  met de composities van niet minder dan 300 stukken die vooral voor piano zijn geschreven.

Yvert 1957/OBP 1952 

Een volgende bekende Antwerpenaar is Frans Van Cauwelaert, het boegbeeld van de Vlaamse beweging.  Hij is geboren op 10 januari 1880 in Onze-Lieve-Vrouw-Lombeek en overlijdt als Minister van Staat te Antwerpen op 17 mei 1961.  Van 1921 tot 1932 is hij de katholieke burgemeester van Antwerpen waarna hij wordt opgevolgd door Camille Huysmans.  Ter gelegenheid van de 100ste verjaardag van zijn geboorte wordt op  23 februari 1980 een postzegel uitgegeven. 

1980 - Yvert 1964/OBP 1965    

1980 - Yvert/OBP 1996

We sluiten dit hoofdstuk af met de uitgave van de kerstzegel die verschijnt op 15 november 1980 met een reproductie van een schilderij van Daniël Seghers, een Brabantse bloemenschilder, geboren te Antwerpen in 1590 en er overleden op 2 november 1661.

Hij begon op 15-jarige leeftijd te schilderen in Utrecht, bij een onbekende meester.  In 1609 verhuist het gezin definitief naar Antwerpen, waar Seghers in de leer gaat bij Jan Bruegel de Oude (de fluwelen Brueghel).  In 1611 treedt hij toe tot de schildersgilde en in 1614 tot de orde der Jezuïeten in Mechelen.  Van 1621-1625 verblijft hij in Brussel, waar hij zijn laatste geloften aflegt.  In 1625 vertrekt hij naar Rome en 2 jaar later is hij terug en vestigt zich in het professiehuis te Antwerpen.

Hoofdstuk 6 : Van 1981 tot 1990

Eerste dag afstempeling - FDC 81

Hoewel ik geen supporter ben van Royal Antwerp Football Club (afgekort RAFC), of kortweg Antwerp, begin ik dit hoofdstuk toch met "De Ploeg van 't Stad".  RAFC is de oudste Belgische professionele voetbalclub en is gevestigd in Deurne, Antwerpen op "Den Bosuil".  De clubkleuren waren oorspronkelijk geel en zwart maar via een tussenstap naar zalmroze is het nu naar analogie met de stadskleuren, rood en wit.

Antwerp wordt opgericht in 1880 als de "Antwerp Cricket Club".  Bij het toekennen van de stamnummers in 1926 is Antwerp de oudste nog bestaande club van België na het verdwijnen van Brussels Football Club. en daardoor is Antwerp bij de Koninklijke Belgische Voetbalbond aangesloten met stamnummer 1.

Op 5 september 1981 verschijnt een postzegel naar aanleiding van de 100ste verjaardag van de eerste voetbalclub van België en, ofschoon in de catalogi geen naam wordt genoemd, kan het niet anders of het moet "Den Antwarp" zijn.

1981 - Yvert/OBP 2014 

1981 - Yvert 2017/OBP 2016

Een week na de viering van een Antwerpse voetbalploeg komt er een Antwerpse fanfare aan de beurt.  Op 12 september 1981 wordt een postzegel uitgegeven bij de 100ste verjaardag van de Antwerpse fanfare "De Vredekring".

In 1876 wordt door enkele jongeren “De Jonge Socialisten” opgericht en in 1880 werd het besluit genomen om ook over te gaan tot het oprichten van een muziekkorps.  Een jaar later is "De Vredekring" gesticht.                                                                                             

Esperanto is een kunstmatig gecreëerde internationale taal. De taal is ontworpen door Lejzer Zamenhof,  een Joodse oogarts, afkomstig uit het Poolse gedeelte van het Keizerrijk Rusland.  In 1887 publiceerde hij onder het pseudoniem Dr. Esperanto - "iemand die hoopt" - het eerste boek over de taal met de titel: Internacia lingvo – Antaŭparolo kaj plena lernolibro (Een internationale taal – Voorwoord en volledig leerboek).  De taal werd echter bekend onder Zamenhofs pseudoniem en kreeg zo de naam Esperanto.

Naar aanleiding van het 67ste wereldcongres van het Esperanto te Antwerpen verschijnt op 5 juni 1982 een postzegel met een gestileerde evocatie van de toren van Babel naar een schilderij van Pieter Beughel de Oude.

1982 - Yvert/OBP 2053

Vermits we op 5 december 1960 en op 13 januari 1965 aandacht besteden aan de diamantnijverheid, mogen we ook de reeks van 3 postzegels niet voorbij laten gaan die verschijnt op 22 oktober 1983 over de Belgische uitvoer "Made in Belgium"' en waar ook nu een zegel handelt over de diamantnijverheid. 

1983 - Yvert/OBP 2105

1983 - Yvert/OBP 2106

Bijna een anderhalf jaar later, Op 5 november 1983, is er terug een uitgave van een postzegel met een link naar Antwepen, dit ter gelegenheid van de 100ste verjaardag van het overlijden van de Vlaamse schrijver Hendrik Conscience.  Van deze schrijven zien we eerder reeds een postzegel op 5 november 1952.  

Men toont hier de schrijver naar een houtgravure van Nelly Degouy, geboren te Antwerpen op 16 maart 1910 en aldaar overleden op 28 november 1979.  Ze was een Vlaamse (met Franse ouders) illustrator, houtgraveur, boek-bandontwerpster en ontwerpster van gelegenheids-grafieken en ex-librissen.                                 

Nelly Degouy

Phil Bosmans

De Bond zonder Naam (BZN) is een Vlaamse maatschappijkritische beweging die vooral bekend is van de gratis maandspreuken die uitnodigen tot reflectie, verdieping en verandering.

In 1956 wordt een BZN-kantoor geopend in de Lange Klarenstraat 24 te Antwerpen en in 1957 wordt Phil Bosmans gevraagd om mee te werken aan het BZN-project. 

In 1958 werd besloten om maandelijks een spreuk te publiceren.  

Tot februari 2017 zijn er dat 800 in totaal die onder meer dan 200.000 gezinnen, scholen, verenigingen en instellingen in Vlaanderen worden verspreid.   Zo'n spreuk telt maximaal acht woorden en moet ofwel een zinvol inzicht geven of een vraag stellen die doet stilstaan, zoals: "Kijk minder naar je scherm. Meer naar elkaar".  Deze spreuken worden op beperkte schaal gratis thuis toegestuurd, maar ook naar een tiental landen in het buitenland via e-mail en in heel veel talen, ook in het Esperanto via een website. Op 24 maart 1984 verschijnt een postzegel over deze organisatie.

1984 - Yvert 2127/OBP2123

Jan Cox wordt geboren in Den Haag op 27 augustus 1919 en overlijdt in Antwerpen op 7 oktober 1980.  Hij brengt het grootste deel van zijn jeugd door in Amsterdam, en verhuist in 1936 naar Antwerpen, waar hij lessen volgt aan het Nationaal Hoger Instituut voor Schone Kunsten. 

In 1945 richt hij samen met andere kunstenaars de groep Jeune Peinture Belge op. Enkele jaren later komt hij in contact met de leden van de Cobragroep en bouwt hij blijvende vriendschappen op met Pierre Alechinsky en Hugo Claus. Vanaf 1948 verschuift zijn aandacht naar de Verenigde Staten. Zo stelt hij tentoon in de befaamde Curt Valentin Gallery in New York, en is hij vanaf 1956 Head of the Painting Department van de School of the Museum of Fine Arts in Boston.

Wanneer hij in 1974 naar België terugkeert, wordt hij opgenomen in de kunstenaarskring van Galerie De Zwarte Panter in Antwerpen.

Op 1 september 1984 verschijnt een culturele reeks van vier postzegels met verschillende moderne kunstwerken ter gelegenheid van de inhuldiging van het Museum voor Moderne Kunsten in Brussel.     

Op de 22F + 5F zien we een detail van "Het Einde", een werk van Jan Cox. 

 

 

 

1984 - Yvert/OBP 2143

1986 - Yvert/OBP 2225

In de culturele reeks van 8 juni 1957 wordt reeds aandacht besteed aan Constant Permeke en in 1972 wordt ook zijn dochtertje op een postzegel getoond.

Op 27 september 1986 wordt een reeks van vier postzegels uitgegeven met Belgische personaliteiten en ditmaal krijgen we een foto te zien van deze expressionistisch kunstschilder en beeldhouwer naast o.a. Felix Timmermans, de schrijver van "De Witte van Zichem".

Willy Vandersteen, geboren op het Stuivenbergplein in Antwerpen op 15 februari 1913 als Willebrord Jan Frans Maria Vandersteen, is een Belgische striptekenaar die vooral bekend is als bedenker en oorspronkelijke tekenaar van de stripreeks Suske en Wiske, waar hij tot in de jaren zestig nauw bij betrokken is.  Hij groeit op in de Antwerpse volkswijk "De Seefhoek" als zoon van een beeldhouwer/ornamentmaker.  Zijn tekenaanleg en fantasie zijn tijdens zijn kindertijd al opvallend.  Hij overlijdt te Edegem op 28 augustus 1990

Op 3 oktober 1987 zien we Suske en Wiske in Vitamitje op een postzegel in de reeks "Jeugdfilatelie".

1987 - Yvert/OBP 2264

1988 - Yvert/OBP 2298

Museum aan de Stroom

Bij de uitgave van 24 september 1988 met vier postzegels over het "Cultureel Patrimonium" wordt een zegel gewijd aan voorwerpen uit het Etnografisch museum op de Suikerrui in Antwerpen.  In dit museum wordt de nadruk gelegd op niet-Europese volken.                De collectie van het museum omvat ruim 30.000 voorwerpen, waarvan er circa 2500 in dit museum staan tentoon gesteld.  Hiertoe behoren kunst- en gebruiksvoorwerpen van uiteenlopende culturen in Afrika, Amerika, Azië en Oceanië.  Naast beelden uit de Stille Zuidzee,  Afrikaanse maskers, verentooien uit het Braziliaanse regenwoud en textiel van precolumbiaanse culturen, zijn er onder meer Aziatische sculpturen en schilderingen, keramiek en wapens in het museum te bezichtigen.

Het museumgebouw aan de Suikerrui 19 wordt op 28 juni 2009 gesloten en de collectie wordt verhuisd naar het nieuwe stedelijke museum van Antwerpen, het MAS (Museum aan de Stroom). dat op 17 mei 2011 wordt geopend voor het publiek.

Om het jaar 1988 af te sluiten wordt op 17 december 1988 een reeks van 3 postzegels uitgegeven over de boekdrukkunst met verschillende persen.  De zegel van 9F. toont ons een Stanhope pers van Jan Moretus die te bezichtigen is in het Museum van de Drukkunst in Brussel.

Op 31 mei 1944 verscheen reeds een zegel van Jan Moretus zoals U kan terugvinden in hoofdstuk 2.  

 

1988 - Yvert/OBP 2309

1989 - Yvert/OBP 2325

Op 20 mei 1989 verschijnt een zegel ter gelegenheid van 325 jaar Koninklijke Academie voor Schone Kunsten te Antwerpen.  Het initiatief tot het oprichten van deze academie wordt in 1662 genomen door de oud-deken van de Sint-Lucasgilde, David Teniers de Jonge (zie hoofdstuk 4).

Ook Theodoor Boeyermans, gedoopt te Antwerpen op 10 november 1620 en aldaar overleden in januari 1678, is hierbij betrokken.  Hij is een Zuid-Nederlands barokschilder die classicistische doeken maakt en daarnaast een groot aantal altaarstukken schildert voor Vlaamse kerken, groeps-portretten en allegorische taferelen

Op de toeristische reeks van 7 juli 1990, bestaande uit 5 postzegels, wordt de Berendrechtsluis te Antwerpen afgebeeld op de laagste waarde.  Deze sluis in het uiterste noorden van de haven van Antwerpen vormt samen met de Zandvlietsluis (zie hoofdstuk 4) een sluizen-complex tussen de Westerschelde en het Kanaaldok B2. 

1990 - Yvert/OBP 2377

De Berendrechtsluis heeft een lengte van 500 m, een breedte van 68 m en een diepte van 13,58 m en is in die periode qua volume de grootste sluis ter wereld, zelfs groter dan de sluizen die zich op het Panamakanaal bevinden.  Zo neemt de Berendrechtsluis de fakkel over van de Zandvlietsluis.  De in aanbouw zijnde Deurganckdok-sluis zal met een diepte van 17,80 m dan weer de grootste worden bij haar geplande voltooiing in 2016.                             

Op 1 december 1990 verschijnt een reeks van 3 postzegels met Belgische kunstwerken in het buitenland van David Teniers II de Jonge, die met fragmenten uit zijn wandtapijten reeds ter sprake kwam.  (Zie hoofdstuk 4).

We zien hier een zelfportret van de schilder dat zich in het Beeldarchief te Berlijn bevindt, de dansers uit het staatsmuseum van Wenen en de bolspelers uit de National Gallery in Londen.                 

1990 - Yvert/OBP 2393/2395

Hoofdstuk 7 : Van 1991 tot 2000

In de reeks met “Belgische beeldhouwwerken uit de XIXe  eeuw” dewelke op 16 maart 1991 wordt uitgegeven zien we eerst "De Zaaier" van Constant Meunier (zie ook hoofdstuk 3) en het beeld van de Brabofontein op de Grote Markt van Antwerpen van Jef Lambeaux waarover sprake in hoofdstuk 2 bij het beeld van "De Ketellapper".

1991 - Yvert/OBP 2400/2401

Van 1719 tot 1804 verschijnt al een Gazette van Antwerpen, tweemaal per week.  Nog eerder is er sinds 1635 een Extra Ordinarisse Post-Tydinghen, later Antwerpsche Dijnsdagsche – en Vrijdagsche – Post-Tijdinge, die ook tweemaal per week verschijnen.  Wegens de toenmalige censuur is er echter weinig over Antwerpen te lezen.

Gazet van Antwerpen of "De Frut", is een initiatief van Jan Baptist Napolitaan Van Os, geboren te Hemiksem op 21 februari 1847 en overleden te Antwerpen, 15 januari 1911, een Belgisch drukker, uitgever en redacteur. 

1991 - Yvert/OBP 2435

De Gazet van Antwerpen verschijnt voor het eerst op 3 november 1891 en heeft een oplage van 8.000 stuks,  telt vier bladzijden en kost twee Belgische centiemen.  De eerste drie nummers worden gratis uitgedeeld.  De katholieke krant moet weerwerk bieden tegen het liberale Het Laatste Nieuws en de socialistische Vooruit.

Op 2 november 1991 wordt een reeks van twee postzegels uitgebracht over de pers met de viering van het 100-jarig bestaan van de "Gazet van Antwerpen" en van "Het Volk".

1992 begint met de uitgifte van een reeks van 4 postzegels naar aanleiding van de Olympische Spelen in Albertville en Barcelona, een reeks met werken van Pol Mara die we kunnen terugvinden in hoofdstuk 4.  

Op 7 maart 1992 komt er een reeks van 3 postzegels uit over "Prestige beroepen" en wordt o.a. het 100-jarig bestaan van de "Diamantclub van Antwerpen" gevierd.

1992 - Yvert/OBP 2447

Ter gelegenheid van de 150ste verjaardag van de dierentuin van Antwerpen verschijnt op 14 november 1992 een reeks van 2 postzegels met een okapi uit het Ituriwoud van Zaire en een goudkopleeuwaapje uit het regenwoud. 

1992 - Yvert/OBP 2486/2487

Adriaen Brouwer, geboren rond 1604 in Oudenaarde en overleden in Antwerpen vóór 1 februari 1638, is een Vlaams kunstschilder en tekenaar en de pionier van de genreschilderkunst.  Hij is aanvankelijk actief in de Noordelijke Nederlanden maar kent zijn vruchtbaarste periode in de Scheldestad, waar hij zeer jong overlijdt.

In 1631 verhuist hij naar Antwerpen en wordt lid van de Sint-Lucasgilde.   Zeker is dat Brouwer regelmatig in de schulden zat en komt hij in de gevangenis terecht.   Na zijn vrijlating ging Brouwer wonen bij de etser Paulus Pontius en werd hij lid van de rederijkerskamer De Violieren.

Brouwer sterft als een arme man en wordt begraven in de kerk van de karmelieten.  Volgens Houbraken zou hij eerst in een massagraf voor pestdoden zijn geworpen en laat Rubens een maand later het lijk opgraven en deftig begraven. Wat vaststaat, is dat Brouwers leerling Jan-Baptist Dandoy zijn nalatenschap afwikkelde.

Op 13 februari 1993 wordt een reeks van twee postzegels uitgegeven ten voordele van het Belgische Rode Kruis met kunstwerken in het buitenland, het museum Boymans-Van Beuningen in Rotterdam.

 

1993 - Yvert/OBP 2489/2490

Van Adriaan Brouwer zien we het werk "Man met Punthoed" en van Rubens, die in hoofdstuk 4 reeds uitgebreid wordt besproken, komt het werk "Nereïde en Triton" op de postzegel.

Het is de beroemde Griekse zangeres Melina Mercouri die haar idee lanceert om elk jaar een EG-stad tot brandpunt van de Europese cultuur te maken.  Op 5 juni 1985 wordt dit initiatief door de Europese Gemeenschap goedgekeurd en er wordt bepaald dat Antwerpen in 1993 de culturele hoofdstad van Europa is.

Eric Antonis, een man zonder duidelijke politieke signatuur, maar met een uitgesproken cultureel profiel, wordt aangeduid als de coördinator en een overzicht van het programma moet duidelijk maken waar ‘Antwerpen '93’ concreet voor staat. 

1993 - Luxevelletjes - OBP LX 82

Eén: het gaat niet alleen om Antwerpen, maar ook om Vlaanderen, om België, om Europa.  Twee: er wordt resoluut voorrang gegeven aan de hedendaagse kunst en drie, na 1993 moet Antwerpen verder kunnen, moet de stad een eigentijds podium blijven binnen een multi-cultureel Europa.

Ook de Belgische Posterijen kunnen niet achterblijven en dus verschijnt op 19 maart 1993 een reeks van vijf postzegels en een luxevelletje om deze gebeurtenis ook filatelistisch te vieren.

Panorama van Antwerpen

Cornelis Floris De Vriendt  is geboren in Antwerpen omstreeks de jaren 1513/1514 en overlijdt aldaar op 20 oktober 1575.  Hij is een beeldhouwer, architect en ontwerper uit de Zuidelijke Nederlanden.  Hij is de oudere broer van kunstschilder Frans Floris de Vriendt.  Voor zover bekend is hij geen meester in de ambachtsgilde van de steenkappers, maar wel lid van het Antwerpse Sint-Lucasgilde, dat schilders, beeldhouwers en andere kunstenaars verenigt.

Omstreeks de jaren 1550 is hij bedrijvig als ontwerper van gebouwen en wordt hij onder meer vermeld als bouwmeester van het stadhuis van Antwerpen.

Voorgevel van het stadhuis ontworpen door de architect Cornelis Floris De Vriendt.  Het is gebouwd in de renaissancebouwstijl tussen 1561 en 1564.  De middelste sectie doet echter al denken aan de barok.

Jacob Jordaens wordt geboren te Antwerpen op 19 mei 1593 en overlijdt aldaar op 18 oktober 1678 (Zie hoofdstuk 3)

Deze studieschets van Jacob Jordaens uit de periode 1620-23 toont twee vrouwenkoppen in profiel naar rechts en een mannentorso. De torso van de man links is een studie voor de krijger met getrokken zwaard en schild.

Het Sint-Jobsretabel van Schoonbroek in Retie heeft tot hiertoe een eerder verborgen bestaan geleid.  Mogelijk zijn de afgezonderde ligging en de beperkte middelen van de parochie daar de oorzaak van.  De tentoonstelling over Antwerpse retabels in de kathedraal van de metropool bracht hierin verandering.  Het retabel zou gedurende enkele maanden een onderdeel zijn van een succesvolle expositie ter gelegenheid vqn deze festiviteiten.

Eugeen Yoors (oorsponkelijk Joors) is geboren in Antwerpen op 7 november 1879 en gestorven in Berchem op 1 april 1975.  Hij is een Vlaams kunstschilder, tekenaar, graveur en glazenier.  Hij brengt zijn jeugd door in Sevilla in Spanje, waar zijn vader fabrieksdirecteur is.  Hij wordt opgevoed in het Spaans en het Frans en volgt lessen aan de academie in Sevilla.  In 1899 komt hij terug naar Antwerpen terug en studeert daar aan de academie en aan het Hoger Kunstinstituut. In 1918 trouwt hij met de kunstenares Magda Peeters (1892-1989) en kort daarna, om zijn jong gezin te onderhouden, concentreert hij zich op het maken van glasramen.

Kerkraam van de Antwerpse meester-glazenier Eugeen Yoors

 

 

 

 

 

Deze 5-delige reeks heeft de volgende nummers :  1993 - Yvert/OBP 2495/249

In 1978 zien we dat onze stad wordt vermeld bij de uitgifte van Europa-postzegels (Zie hoofdstuk 5) en op 24 april 1993 verschijnt een tweedelige reeks Europa met "Hedendaagse Kunst" en naast "Florence 1960" van Gaston Bertrand uit Wonck sur Geer krijgen we ook "De Sjees" van Constant Permeke, de kunstschilder die in hoofdstuk 2 uitvoerig wordt beschreven.

1993 - Yvert/OBP 2502

1995 - Yvert/OBP 2605

Het is reeds 24 juni 1995 als er een toeristische reeks met drie postzegels verschijnt waar de architectuur in de belangstelling staat. 

Naast de postzegel met het huis "De Vijf Werelddelen" in de Schilderstraat, 2 te Antwerpen ziet U tevens een actuele foto van dit zeer speciale gebouw.

                                                                                                     1996 - Yvert/OBP 2626 en blok 71

Voor de promotie van de filatelie wordt op 17 februari 1996 een postzegel en een blok uitgegeven met een keramische faience die terug te vinden is in het “Vleeshuis” te Antwerpen.